مقدمه
دنیایی را بدون موسیقی تصور کنید: بدون کنسرت، بدون آواز خواندن در تعطیلات، بدون موسیقی در فیلمهایی که دارای صحنههای نبرد حماسی هستند. آیا این وحشتناک نخواهد بود؟ نوازندگان برای مدت طولانی برای ساخت و پخش موسیقی آموزش می بینند. موسیقی برای ما لذتبخش است و ما را به یکدیگر وصل میکند. تحقیقات نشان می دهد که نواختن موسیقی به سلامت و تندرستی ما و به خصوص مهارت های تفکر و برنامه ریزی ما کمک می کند. در این مقاله ابتدا در مورد نحوه درگیر شدن قسمت های مختلف مغز برای امکان پخش موسیقی صحبت خواهیم کرد. همچنین در مورد مزایای یادگیری موسیقی برای مغز، از جمله تواناییهای تفکر و مهارتهای اجتماعی صحبت خواهیم کرد. امیدواریم که این مقاله مثالها و شواهدی ارائه دهد که نشان دهد ساخت موسیقی نه تنها سرگرم کننده است، بلکه میتواند به سلامت ما نیز کمک کند.
چگونه بر روی مغز مطالعه کنیم؟
دانشمندان علوم اعصاب شناختی محققانی هستند که نحوه انجام فعالیتهایی مانند تفکر، خواندن، صحبت کردن یا نواختن موسیقی را مطالعه میکنند. برخی از دانشمندان علوم اعصاب شناختی علاقه مند هستند تا دریابند مغز چگونه انواع مختلف صداها را درک می کند، مانند صداهای موجود در طبیعت، گفتار یا موسیقی. یکی از روشهایی که آنها این موضوع را مطالعه میکنند، استفاده از تکنیکی به نام تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) است؛ روشی برای تجسم فعالیت مغز با اندازهگیری میزان جریان خون در هر ناحیه مغز در طول یک فعالیت یا در هنگام استراحت. fMRI نشان می دهد که چه مقدار جریان خون در قسمت های مختلف مغز وجود دارد. جریان خون بیشتر به این معنی است که اکسیژن بیشتری مصرف می شود. هر چه یک ناحیه مغز اکسیژن بیشتری مصرف کند، نورونها فعالیت بیشتری دارند. نورون ها پیام ها را با استفاده از ارتباطات الکتریکی حمل می کنند. با استفاده از fMRI، عصبشناسان شناختی میتوانند متوجه شوند که برخی از نواحی مغز چقدر فعال هستند، در حالی که افراد کارهایی مانند گوش دادن به موسیقی، خواندن یا نگاه کردن به احساسات چهره دیگران را انجام میدهند. وقتی موسیقی می نوازید یا می خوانید، بسیاری از نواحی مغز درگیر می شوند.
وقتی موسیقی می شنوید، صدا از طریق هوا به گوش شما می رسد. صدا به پرده گوش برخورد می کند و آن را میلرزاند. ارتعاش از طریق عصب شنوایی، به سمت بالای ساقه مغز، به ناحیه ای از مغز به نام قشر شنوایی حرکت می کند. قشر شنوایی چپ و راست وجود دارد یعنی در هر نیمکره مغز یک بخش به شنوایی اختصاص یافته است.
قشر حرکتی مانند یک هدست روی سر از این طرف به سمت دیگر گسترش می یابد. شکنج گیجگاهی فوقانی ناحیه ای از مغز است که بخشی از سیستم شنوایی است. قشر شنوایی اولیه در اعماق مغز و در لوب تمپورال (گیجگاهی) قرار دارد.
مناطق مغز درگیر در موسیقی
اجازه دهید با بحث در مورد آنچه در مغز هنگام گوش دادن و ساختن موسیقی اتفاق می افتد، شروع کنیم. اول، فکر می کنید چگونه صدا از گوش شما به مغز شما می رسد؟ وقتی هر نوع صدا از جمله صدای موسیقی را می شنوید، ابتدا صدا وارد گوش شده و از طریق مجرای گوش به پرده گوش می رسد. پرده گوش می لرزد – درست مانند طبلی که زده شده است. سپس پرده گوش این ارتعاشات به گوش میانی و سپس گوش داخلی منتقل می شود. سلول های مویی کوچک در گوش داخلی با ارتعاشات حرکت می کنند و سیگنالی را به عصب شنوایی می فرستند.
قشر شنوایی
یکی از نواحی اصلی مغز که سیگنال را از عصب شنوایی دریافت میکند، قشر شنوایی نامیده میشود، ناحیه «شنوایی» مغز که در بالای گوشها قرار دارد و اطلاعات شنیداری مانند زیر و بم و بلندی صدا را پردازش میکند. قشر شنوایی اولیه در اعماق مغز، درست بالای گوش چپ و راست قرار دارد و به ما کمک میکند تا تصمیم بگیریم صدا چقدر بلند است یا تن صدای آن بالا (مثل ویولون) یا پایین (مثل بیس) است. زیر و بمی کیفیتی است که به ما امکان می دهد تصمیم بگیریم صداهای موسیقی “بالاتر” یا “پایین تر” هستند. به عنوان مثال، صدای بلندتر می تواند توسط فلوت یا ویولن ایجاد شود، در حالی که یک توبا یا باس می تواند صدای پایین تر ایجاد کند.
چه نوع دیگری از صداها توسط قشر شنوایی پردازش می شوند؟ در مورد گوش دادن به صحبت دیگران چطور؟ گوش دادن به زبان از نواحی مغزی مشابه مناطقی که هنگام گوش دادن به موسیقی استفاده می شود استفاده می کند. این بدان معنی است که وقتی سیستم شنوایی خود را با پخش موسیقی تمرین می دهید، نواحی مغزی را که برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده می کنید نیز تقویت می کنید. در واقع، دانشمندان علوم اعصاب شناختی دریافتند که کودکانی که حداقل ۲ سال آموزش موسیقی داشته اند، نسبت به کودکانی که تجربه موسیقی ندارند، مهارت های گوش دادن بهتری دارند.
قشر حرکتی
یکی دیگر از بخشهای مهم مغز برای پخش موسیقی، قشر حرکتی اولیه است، بخشی از مغز که با ارسال سیگنال به ماهیچهها از طریق رشتههای عصبی بلند، تولید حرکت را فراهم میکند. قشر حرکتی اولیه، که در بالای مغز قرار دارد، شکلی شبیه به هدست از یک گوش به گوش دیگر را تشکیل میدهد. این نه تنها به سایر قسمت های مغز، بلکه از نخاع به بازوها، پاها و ماهیچه های مربوط به آواز خواندن و صحبت کردن متصل می شود. در واقع این ناحیه می تواند از طریق اعصابی که طول درازی دارند به نواحی دیگر متصل شوند! مثلاً وقتی ویولن می نوازید، مغز و انگشتان روی ویولن با هم ارتباط برقرار می کنند. همچنین مناطق دیگری در مغز وجود دارد که هنگام پخش موسیقی درگیر می شوند. به عنوان مثال، مناطقی برای توجه یا احساساتی مانند غم و اندوه یا شادی وجود دارد.
فراتر از زمزمه، حرکت دادن عضلات، توجه و احساسات، آیا می توانید به چیز دیگری که نواختن موسیقی نیاز دارد فکر کنید؟ خب ریتم هم هست. ریتم به زمان و طول نت های موسیقی اشاره دارد. بیت نبض طبیعی یک آهنگ است که به ما کمک می کند ریتم را اندازه گیری کنیم. شما می توانید به راحتی با دستان خود دست بزنید، با پای خود ضربه بزنید یا بدن خود را به سرعت حرکت دهید. ناحیه ای از مغز که به شما کمک می کند به یک ضربان حرکت کنید و یک ریتم را دنبال کنید، مخچه نامیده می شود، ناحیه ای از مغز در پشت سر که به افراد اجازه می دهد حرکات را هماهنگ و منظم کنند، مانند حرکت به ضربان یا دنبال کردن یک ریتم. مخچه شبیه یک گل کلم است و در قسمت پشت مغز قرار دارد.
در نهایت، زمانی که موسیقی مینوازید یا با دیگران آواز میخوانید، باید به آنچه مینوازید یا میخوانید نیز گوش دهید تا بدانید که صدای آن زیباست یا خش دار است. علاوه بر این، باید از مهارت های گوش دادن و حرکت خود برای هماهنگی با سایر نوازندگان استفاده کنید. تحقیقات نشان می دهد که همگام سازی با ضربان ریتمیک دیگران منجر به مهارت های اجتماعی بهتر می شود.
این یعنی تعداد زیادی از نواحی مغز که با هم کار می کنند! از آنجایی که پخش موسیقی اغلب به بسیاری از این عملکردها به طور همزمان نیاز دارد، مناطق مغز با هم همکاری می کنند. جالب اینجاست که دانشمندان نشان داده اند کودکانی که آموزش موسیقی دارند، ارتباطات قوی تری بین سمت راست و چپ مغزشان، به ویژه بین نواحی حسی و حرکتی دارند. این بدان معناست که یادگیری مداوم و تمرین منظم موسیقی می تواند مغز شما را تغییر دهد.
اگر آموزش موسیقی می تواند سلول های مغز شما را تغییر دهد، آیا به این معنی است که می تواند توانایی شما را برای یادگیری چیزهای دیگر افزایش دهد؟ بله! محققان نشان دادهاند که یادگیری موسیقی میتواند به رشد زبان، بهبود تواناییهای ریاضی و پشتیبانی از حافظه و مهارتهای برنامهریزی کمک کند.
مزایای اجتماعی و عاطفی ساخت موسیقی
موسیقی از نظر اجتماعی و عاطفی نیز برای شما مفید است! طبل زدن و حرکت با دیگران می تواند به شما کمک کند با آنها بهتر کنار بیایید. آواز خواندن در گروه کر هر روز همچنین باعث می شود که نوازندگان جوان سخاوتمندتر شوند و به احتمال زیاد پاداش هایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند. ما این را می دانیم زیرا محققان آزمایش های خاصی در این باره انجام داده اند. در یکی از آنها، محققان از بچهها خواستند که تصمیم بگیرند که آیا پاداش خود را تقسیم کنند یا همه آن را حفظ کنند، اما ریسک از دست دادن آن را بپذیرند. بچههایی که هر روز در یک گروه کر با هم آواز میخواندند، بیشتر از بچههای گروههای هنری و بازیهای رقابتی، پاداش را به اشتراک میگذاشتند. مطالعات دیگر با دانش آموزان دبستانی نشان داد که نواختن موسیقی در گروه٬ مهارت های همدلی را بهبود می بخشد. در آزمایش دیگری، کودکان پس از درگیر شدن در موسیقی گروهی احساس مشارکت بیشتری کردند. شرکت در موسیقی گروهی همچنین به طور قابل توجهی توانایی بچه ها را برای همدردی با دیگران بهبود می بخشد. این بدان معنی است که آنها راحت تر می توانند تشخیص دهند که آیا کسی غمگین است و نیاز به آرامش دارد. همه اینها مهم است زیرا جهان بر پایه اجتماع و ارتباط با افراد دیگر ساخته شده است. پخش موسیقی با دیگران نه تنها سرگرم کننده است، بلکه به ما کمک می کند تا به بخشنده باشیم و ارتباط برقرار کنیم.
موسیقی از بسیاری جهات برای مغز شما مفید است. این می تواند به توجه شما در مدرسه کمک کند، مهارت های زبانی شما را بهبود بخشد و به شما کمک کند با افراد دیگر ارتباط بهتری برقرار کنید. اما گول نخورید – موسیقی به خاطر خودش بزرگترین فایده در زمینه تجربیات موسیقی است. دوباره، تصور کنید اگر دنیا موسیقی نداشت، چقدر خسته کننده بود. موسیقی ما را در میان فرهنگها به هم متصل میکند، بسیار سرگرمکننده است و میتواند به ما کمک کند تا شگفتانگیزترین احساسات را تجربه کنیم یا در هنگام غمگینی ما را شاد کند. به همین دلیل است که هر کودکی باید به آموزش موسیقی دسترسی داشته باشد.
متاسفانه، همه بچه ها به اندازه کافی خوش شانس نیستند که به درس های موسیقی دسترسی داشته باشند. بودجه مدرسه برای آموزش موسیقی – یعنی پولی که برای معلمان و سازهای موسیقی برنامه ریزی شده است – اغلب ناچیز است. شما چه کمکی میتوانید بکنید؟ به شرکت در موسیقی ادامه دهید! با شرکت در کلاس های موسیقی و نواختن موسیقی با دوستان و خانواده خود، به مدرسه و معلمان خود نشان می دهید که کلاس های موسیقی برای شما مهم هستند. اکنون که همه چیز را در مورد مزایای یادگیری و تمرین موسیقی می دانید، دانش خود را با دوستان، همکلاسی ها و اعضای خانواده خود به اشتراک بگذارید و به آنها بگویید که چرا موسیقی را دوست دارید.