هیچ تست آزمایشگاهی برای تشخیص میگرن، افسردگی، اختلال دوقطبی و بسیاری از بیماریهای دیگر مغز وجود ندارد. پزشکان معمولاً این بیماریها را براساس نشانگان گزارش شده توسط بیماران و رفتار آنان ارزیابی میکنند. مطالعهی جدیدی نشان میدهد که نوعی اسکن مغزی به نام اتصال عملکردی ام ار آی (fcMRI) که نحوهی برهمکنش مناطق مغز را به تصویر میکشد، میتواند به طور قابل اعتمادی تفاوتهای اساسی سیمکشی مغز افراد را تشخیص دهد. به این ترتیب، این تکنیک به طور بالقوه میتواند برای تشخیص افراد سالم از افراد مبتلا به بیماری یا اختلالات مغزی مورد استفاده قرار گیرد و این منجر به ظهور نگرشهای جدیدی در مورد تفاوت در توانایی شناختی و ویژگیهای شخصیتی افراد خواهد شد. این مقاله در 18 آوریل در نشریهی Neuron منتشر شده است.
استیون پترسن، دکتری، استاد علوم اعصاب شناختی در علوم اعصاب و استاد جراحی مغز و اعصاب، مهندسی پزشکی، علوم روانشناسی و مغز و رادیولوژی و نویسندهی ارشد این مقاله میگوید: “این گامی به سوی تحقق وعدهی بالینی اتصال عملکردی MRI است. قبل از اینکه بتوانیم آزمایش های تشخیصی مبتنی بر fcMRI را توسعه دهیم، باید بدانیم که در واقع این فناوری چه چیزی را اندازه گیری میکند. ما در اینجا تکرار میکنیم که این برای اندازه گیری “تفکر” شما نیست، بلکه نشان میدهد که “مغز” شما چگونه سازمان یافته است. این امر منجر به منافع جدیدی در زمینهی آزمایشات بالینی خواهد شد.
محققان دادههای گردآوری شده از 10 ساعت اسکن مغزی fcMRI هر کدام از 9 نفر را تجزیه و تحلیل کردند. برای هر فرد، 10 جلسهی یک ساعتهی جداگانه در نظر گرفته شده بود. در طول اسکن، هر کدام از این افراد، وظایفی مربوط به بینایی، حافظه، خواندن و یا مهارتهای حرکتی و یا استراحت بی سر و صدا را انجام دادند.
اسکن عملکردی MRI یک نقشهی دینامیکی از سطح بیرونی مغز ایجاد میکند و تغییر مکانهای داغ فعالیت را در طول زمان نشان میدهد. گراتون برای ایجاد یک نقشهی اتصالی عملکردی، سطح مغز را به 333 منطقه تقسیم کرد و مناطقی را شناسایی کرد که به طور همزمان فعال و غیر فعال بودند. او سپس نقشههای شبکهی مغزی را برای هر فرد ترسیم نموده و الگوهای همبستگی بین قسمتهای مغز را نشان داد. مقدار منحصر به فرد دادههای مربوط به هر فرد، به او اجازه میدهد تا تجزیه و تحلیل کند که چگونه شبکههای مغز انفرادی همراه با وظایف ذهنی متفاوت روز به روز تغییر میکنند.
گراتون میگوید: “نقشهی شبکههای مغزی که توسط fcMRI ایجاد شدهاند، واقعاً در مورد هر فرد منحصر به فرد است. اینکه آیا یک فرد در حال تماشای یک فیلم یا فکر کردن به صبحانه و یا حرکت دادن دستانش هست، تنها تفاوت کوچکی ایجاد میکند. شما هنوز میتوانید با یک نگاه آن فرد را از روی شبکههای مغز او شناسایی کنید.”
سازگاری اسکنهای fcMRI باعث میشود که آنها یک ابزار تشخیصی امیدوار کننده باشند. اگر چه پتانسیل بالقوهی این فناوری برای شناسایی اختلالات و بیماریهای مغزی سالها پیش شناخته شده بود، اما تا کنون آزمایشهای تشخیصی مبتنی بر fcMRI به مراکز پزشکان پا نهاده است. دانشمندان هنوز در مورد اینکه آیا این اسکنها ویژگیهای اساسی و پایدار مغز را منعکس میکنند، یا با هر فکر گذرایی تغییر میکنند، با سردرگمی مواجه هستند.
علاوه بر این، محققان دریافتند که این تکنیک به اندازهی کافی قدرتمند هست تا افراد فوق العاده یکسان را از هم تشخیص دهد. تمام مغزهای اسکن شده متعلق به دانشمندان جوان و پزشکان بودند.
گراتون میگوید: ” ما، قبل از اینکه قادر به درک این مسأله باشیم که تغییرات طبیعی در جمعیتهای بزرگتر در چه حدی است، نیاز به اطلاعات بیشتری داریم. اما تشخیص تفاوتهای فردی، حتی در یک جمعیت بسیار شبیه به هم، واقعاً آسان بود. هیجان انگیز است که فکر کنید این تفاوتهای فردی ممکن است با شخصیت، توانایی شناختی یا بیماری روانی یا عصبی مرتبط باشد. با تشکر از این کار؛ اکنون ما میدانیم که ابزار قابل اعتمادی برای مطالعه این احتمالات وجود دارد.”
برای کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.