مقدمه
چه به دلیل خیره شدن طولانی مدت به صفحه کامپیوتر، استرس شدید یا کمبود خواب، پلک شما شروع به تکان خوردن می کند. انقباضات چشم، معروف به myokymia، آنقدر رایج هستند که برخی فرهنگها خوش شانسی یا بدشانسی را به پرش هر پلک، نسبت میدهند. اما ما به ندرت در مورد آنچه در بدن ما اتفاق می افتد و منجر به پرش پلک می شود فکر می کنیم.
این مقاله در مورد علل و راه حل های پیشگیری و برطرف کردن پرش پلک است.
شایع ترین علل پرش پلک چیست؟
بسیاری از عادات و انتخاب های سبک زندگی را می توان با پرش پلک مرتبط دانست. شایع ترین آن استرس است، اما کمبود خواب یا مصرف بیش از حد کافئین نیز باعث آن می شود. حتی در برخی افراد کم آبی بدن می تواند باعث پرش پلک شود.
آیا مشاهده طولانی مدت صفحه نمایش روی پرش پلک تأثیر می گذارد؟
گذراندن زمان زیادی روی صفحه نمایش قطعا می تواند منجر به پرش پلک شود. به طور معمول، ما 15 بار در دقیقه پلک میزنیم، اما وقتی روی صفحهای تمرکز میکنیم یا برای مدت طولانی مطالعه میکنیم، فقط چهار یا پنج بار در دقیقه پلک میزنیم. وقتی به اندازه کافی پلک نمیزنیم، سطح چشمهایمان خشک میشود و این باعث پرش پلک میشود.
وقتی پلک شما می پرد چه اتفاقی می افتد؟
معمولاً این گروه کوچکی از فیبرها هستند که منجر به انقباض می شوند و سیگنال را از یک گروه نورون حرکتی می گیرند. انقباضات چند فیبر عضله پلک – نه کل پلک – با انقباضاتی که تجربه می کنید مطابقت دارد.
چه اتفاقی در مغز شما می افتد که باعث انقباض پلک می شود؟
عصبی که مسئول انقباض پلک است، عصب هفتم جمجمهای، عصب صورت (facial) است. این عصب درون ساقه مغز در پل مغزی قرار دارد. هنگامی که در امتداد آن عصب تحریک می شود، مانند دمیلینه شدن بخش کوچک عصبی (مانند مولتیپل اسکلروزیس یا کمبود ویتامین B12 که میلین اطراف سلول از بین می رود)، می تواند عضله مسئول بسته شدن پلک را تحریک کند. سپس پلک شروع به تکان خوردن می کند.
با توجه به زمان زیاد تماشای صفحه نمایش و خشکی چشم، دانشمندان فرض می کنند که عصب جمجمه ای پنجم نیز وارد عمل می شود. قرنیه به شدت عصب دهی می شود و عصب پنجم جمجمه ای – که در انتقال حس از چشم ها نقش دارد – نیز در پل مغزی نزدیک به عصب هفتم قرار دارد. خشکی چشم باعث تحریک عصب 5 (سه قلو یا تریژمینال) می شود که به نوبه خود ممکن است عصب هفتم (فیشیال) را برای پلک زدن فعال کند.
آیا پرش پلک می تواند مضر باشد؟
خبر خوب این است که پرش پلک، چیزی که ما میوکیمیا پلک می نامیم، خود محدود شونده است یعنی معمولاً خود به خود از بین می رود. اگر فقط یک قسمت از پلک شما تکان می خورد، به احتمال زیاد خوش خیم است. اگر از بین نرود و گروه های عضلانی بیشتری را در صورت درگیر کند، با انقباض خالص پلک کاملاً متفاوت است و علائم زمینه ای را نشان می دهد که جدی تر هستند. اگر این علائم را نشان میدهید، توصیه میکنم پیش یک چشمپزشک یا چشمپزشک عصبی بروید تا مطمئن شوید چیزی باعث فشار یا التهاب عصب صورت شما نشده باشد.
چگونه انقباضات چشم را کنترل یا متوقف کنیم؟
استراحت دادن به چشم کمک زیادی می کند. آکادمی چشم پزشکی آمریکا قانون 20-20-20 را توصیه می کند. پس از 20 دقیقه روی صفحه نمایش، با نگاه کردن به چیزی در فاصله 20 فوتی، به مدت 20 ثانیه به چشمان خود استراحت دهید. یک قانون دیگر که به آن 20-20 می گوییم هم وجود دارد. پس از 20 دقیقه استفاده از چشم، به سادگی چشمان خود را به مدت 20 ثانیه ببندید. این به روان شدن چشمان شما کمک می کند.
نگاهی به عادات زندگی خود و تنظیم آنها نیز کمک می کند. بسته به سبک زندگی فعلی خود، می توانید مصرف کافئین را کاهش دهید یا از استراتژی های کاهش استرس مانند مدیتیشن استفاده کنید.