واقعیت مجازی و جراحی عصبی
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در خدمت جراحان مغز و اعصاب
اگر کمی با فضای جراحی مغز و اعصاب آشنایی داشته باشید؛ می‌دانید این حوزه تا چه میزان متکی بر تصویربرداری است. استفاده از توموگرافی کامپیوتری و تصاویر تشدید مغناطیسی برای برنامه ریزی عمل و هدایت جراحی ضروری است. امروزه فناوری راه حل های جدیدی به جراحان ارائه می کند. استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می تواند جراحی مغز و اعصاب را به طور کامل متحول کند. این نوآوری، هم اکنون به صورت تجاری سازی شده برای آموزش جراحان مورد استفاده قرار می گیرد. در گام بعدی، محققان امیدوارند تا بتوانند به زودی این فناوری را به عنوان بخشی از محیط بالینی اتاق عمل به کار بگیرند.
واقعیت مجازی و آموزش جراحی مغز
تام فرنس اولین بار در سال ۱۹۶۶ یک شبیه ساز پرواز طراحی کرد تا امکان بررسی سه بعدی داده های هوایی را برای خلبانان فراهم کند. احتمالا آن زمان، هرگز تصور نمی کرد ابداع او ، فناوری واقعیت مجازی، روزی به عنوان یک ابزار کاربردی در جراحی محسوب شود. در سال ۲۰۱۶، دانشگاه استنفورد جز اولین دانشگاه هایی بود که این فناوری را در آموزش جراحی مغز و اعصاب دخالت داد. رزیدنت های جراحی اعصاب در این مرکز آموزشی فرصت دارند تا قسمت های مختلف مغز را در حالات مختلف سلامت و بیماری، در سه بعد مورد بررسی قرار دهند. دانشجویان معتقدند این ابزار فضای بیشتری برای بحث و مشورت حول کیس های پیچیده بین همکارانشان فراهم کرده است. آموزش سنتی، پیش از این بیشتر متمرکز بر به کارگیری مدل های دو بعدی و تصاویر بود. در این روش، مدرسین جراحی امیدوار بودند تا رزیدنت به کمک توانمندی‌های ذهنی خود، تمام این مفاهیم را به طور سه بعدی تصور و ادراک کند. اگر با رویکرد شناختی قضیه را بررسی کنیم؛ این شیوه مواجهه با اطلاعات، بار شناختی قابل ملاحظه ای می طلبد. در نتیجه مدت زمان عمل متفاوت و پیرو آن احتمال خطا بیشتر خواهد شد.
در همین راستا در سال ۲۰۲۰، پژوهشی به مقایسه عملکرد جراحان تربیت شده با روش آموزش سنتی و آموزش مجهز به فناوری واقعیت مجازی پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد جراحان گروه دوم (آموزش با واقعیت مجازی) از گروه اول (آموزش سنتی) عملکرد بهتری داشته اند (برتری ۵۰ درصدی) . در واقع رزیدنت های گروه دوم، در تبدیل تفکر دوبعدی به سه بعدی بهتر از رزیدنت های گروه اول عمل کرده اند. گزارش های خود افراد نیز توانمندی بهتر این گروه در تشخیص جای دقیق تومور و تکالیف مشابه را تایید می کند.
واقعیت افزوده بازدهی عمل جراحی را افزایش می دهد
پس از واقعیت مجازی، یکی از فناوری های امیدوارکننده ای که مشتاقانه منتظر حضورش در اتاق عمل هستیم، واقعیت افزوده است. جراحان می توانند عینک واقعیت افزوده را روی سر خود قرار دهند و تصاویر MRI یا سی تی اسکن های بیمار را به صورت سه بعدی شده روی سر او ببینند. این عینک ها سبک بوده و با وزنی حدود ۲ پوند هیچ فشاری به سر و گردن جراح وارد نمی کند. به کمک عینک های واقعیت افزوده، جراح با دیدی مجهز به x-ray (یا انواع دیگر تصویربرداری) جزئیات داخلی بدن فرد را می بینند و هر تصمیم و اقدام او تحت کنترل بیشتر و با دقت بالاتری انجام می شود.
استفاده از عینک‌های واقعیت افزوده، همچنین اجازه می دهد جراح بدون نیاز به تغییر مدام توجه بین بدن بیمار و مانیتورها، بتواند آناتومی بدن بیمار را تصور کند. تغییر توجه می تواند زمان مورد نیاز برای تکمیل یک کار را بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش دهد. همانطور که پیش تر هم اشاره شد، این تغییر توجه، بار شناختی مضاعفی نیز به جراح تحمیل می کند. استفاده از عینک ها، تداخلات نور با مسیر بینایی را نیز کم کرده (تغییر زوایای نور یا ابزارهای نقطه کوری برای استفاده از ابزار ایجاد نمی کند) و از این جهت هم جراحی را تسهیل می کند.
