مغز خسته!
مغز چگونه به خستگی واکنش نشان می دهد؟!
خلاصه: فعالیت مغز در افرادی که مستعد خستگی هستند، با بقیه متفاوت است. یافته‌ها نشان می‌دهند کسانی که خستگی بیشتری را تجربه می‌کنند به احتمال بیشتری به اضطراب و افسردگی مبتلا می‌شوند.
منبع: دانشگاه ایالتی واشنگتن
خستگی تجربه‌ای مشترک در میان انسان‌هاست. اینکه چگونه مردم با خستگی روبرو می‌شوند یا با آن کنار می‌آیند، بر بهداشت روانی آنان تاثیر می‌گذارد.
سامی پرونه، استادیار دانشگاه ایالتی واشنگتن در بخش توسعه انسانی می‌گوید: «همه خستگی را تجربه می‌کنند. اما بعضی از مردم آن را بیش از حد تجربه می‌کنند که نامتعادل است. بنابراین، ما خواستیم به طور موثر به نحوه برخورد مردم با آن نگاه کنیم.»
پرونه و همکارانش در مقاله جدیدی که اخیرا در مجله ی (Psychophysiology) منتشر شده است، عنوان کرده‌اند: مغز افراد مستعد خستگی در مقایسه با دیگران واکنش متفاوتی دارد. براساس این یافته، کسانی که خستگی را بیش از حد تجربه می‌کنند، اغلب اضطراب بیشتری دارند و مستعد ابتلا به افسردگی هستند. پرونه می گوید: «پیش از این، ما تصور می‌کردیم احتمالا افرادی که به خستگی واکنش منفی بیشتری نشان می‌دهند، ممکن است قبل از خسته شدن امواج مغزی خاصی داشته باشند؛ اما در آزمایشات پایه، ما نمی‌توانیم تفاوت‌های امواج مغزی را دریابیم، زیرا تنها زمانی که آنها در حالت خستگی هستند این تفاوت‌ها ظاهر می‌شوند.»
این بدان معناست که تفاوت عمده بین افرادی که خستگی را تجربه می‌کنند بستگی به این دارد که آنها چگونه به این وضعیت خسته‌کننده واکنش نشان می‌دهند. به این منظور، پرونه (54) نفر را در آزمایشگاه خود مورد مطالعه قرار داد، جایی که افراد آمدند، یک نظرسنجی را پر کردند و کلاه خاصی پوشیدند که امواج مغزی را در (128) نقطه‌ی پوست سر اندازه گیری می‌کند. این نظرسنجی شامل یک سری سوال در مورد خستگی و نحوه‌ی واکنش شرکت‌کنندگان به آن بود. در مرحله بعد، محققان امواج مغزی هر یک از شرکت‌کنندگان را با چشمان باز اندازه‌گیری کردند و سپس برای دریافت خواندن خط پایه چشمانشان را بستند. این کار آنان را خسته می‌کرد.
افراد در مقابل کامپیوترهایی نشستند که هشت میخ را روی صفحه نمایش نشان می‌دادند. کار آنها این بود که روی میخی که برجسته می‌شد، کلیک کنند. با هر کلیک، میخ یک ربع می‌چرخید، سپس یکی دیگر برجسته می‌شد. این آزمایش شامل (320) نوبت چرخش یک ربعی بود، و حدود (10) دقیقه طول می‌کشید.
پرونه می‌گوید: «من آن را انجام ندادم، چون خیلی خسته‌کننده بود! و در رتبه بندی آزمایش‌های قبلی، این به عنوان خسته‌کننده‌ترین تکلیف قلمداد شد. این همان چیزی بود که ما به آن نیاز داشتیم.»
محققان در تجزیه و تحلیل نتایج امواج مغزی به دو منطقه‌ی خاص پرداختند. بخش‌های سمت راست و چپ مغز به دلایل مختلفی فعال می‌شوند. سمت چپ مغز زمانی که افراد به دنبال تعامل هستند یا خود را با فکر کردن درباره‌ی چیزهای دیگری تحریک می‌کنند بیشتر فعال می‌شود، اما فعالیت سمت راست پیشانی مغز هنگامی افزایش می‌یابد که افراد احساسات منفی بیشتری دارند یا بیشتر احساس اضطراب می‌کنند.
یک دانشجو به صورت دیجیتالی میخ را برای (10) دقیقه روشن می کند، در حالی که یک کلاه (EEG) برای اندازه‌گیری امواج مغزی خود پوشیده است و او هر بار خسته‌تر می شود.
در آزمایش اولیه، هیچ تفاوتی بین افرادی که بیشتر با فعالیت نیمکره چپ مغز خود واکنش نشان می‌دادند با کسانی که با فعالیت نیمکره راست مغز خود واکنش نشان می‌دادند، وجود نداشت؛ اما افرادی که در پرسش‌های نظرسنجی گفته بودند در زندگی روزمره خود بیشتر احساس خستگی می‌کنند فعالیت سمت راست پیشانی‌شان در هنگام انجام آزمایش بیشتر بود.
پرونه می گوید: «ما براساس نظرسنجی‌ها دریافتیم افرادی که در زندگی روزمره با خستگی کنار می‌آیند، فعالیت آنان بیشتر به سمت چپ مغز منتقل می‌شود، و در کسانی که از عهده زندگی روزمره برنمی‌آیند، به راست منتقل می‌شود.» به گفته‌ی پرونه مردم به روش‌های مختلفی می‌توانند با خستگی روبرو شوند. می‌توانند به دنبال خواندن کتاب یا چیزی باشند. مثلا یک لیست مواد غذایی تهیه می‌کنند یا به تدارک آنچه که برای شام لازم دارند، فکر می‌کنند. مثلا یکی از افراد مورد آزمایش ما در ذهن خود آهنگ‌های کریسمس را برای کنسرت آتی طراحی می‌کرد. انجام کارهایی که شما را درگیر خود می‌کند و نه تمرکز بر اینکه چقدر خسته هستید، واقعا مفید است.
گام بعدی برای تحقیق شامل این خواهد بود که چگونه مردم را در هنگام خسته شدن بیشتر درگیر تفکر خود نماییم. پرونه می‌گوید: «نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که واکنش مثبت‌تر به خستگی امکان‌پذیر است. اکنون ما می‌خواهیم بهترین ابزارهایی را که می‌توانند به مردم کمک کنند تا با خستگی کنار بیایند، بیابیم. بنابراین، ما همچنان این مطالعه را ادامه خواهیم داد، اما چیزهایی به آنها می‌دهیم که در حین انجام تکلیف به آن فکر کنند. واقعا مهم است که ارتباطی بین آزمایشگاه و دنیای واقعی برقرار شود. اگر ما بتوانیم به مردم یاد بدهیم چگونه می‌توانند با خستگی مواجه شوند، تأثیر به‌سزایی بر سلامت روانی آنان برجای خواهد گذاشت.»
به منظور کسب اطلاعات بیشر، اینجا را کلیک کنید.
