فشار خون بالا ممکن است موجب دمانس شود!

یک مطالعه‌ی جدید در تحقیقات قلبی_عروقی نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به فشار خون بالا در معرض خطر ابتلا به دمانس هستند. این تحقیق همچنین (برای اولین بار) نشان می‌دهد که MRI می‌تواند برای تشخیص علائم بسیار زودهنگام آسیب‌های عصبی در افراد مبتلا به فشار خون بالا، قبل از ظهور هر گونه نشانگان دمانس مورد استفاده قرار گیرد.

فشار خون بالا یک بیماری مزمن است که سبب آسیب پیشرونده به ارگان‌های بدن می‌شود. اکثر قریب به اتفاق موارد بیماری آلزایمر و دمانس نه به علت استعداد ژنتیکی، بلکه ناشی از قرار گرفتن در معرض عوامل خطر قلبی_عروقی هستند. رویکرد بالینی درمان بیماران مبتلا به دمانسی معمولاً فقط بعد از اینکه نشانگان آن به وضوح آشکار می‌شوند، شروع می‌شود. با این حال، مشخص شده است که وقتی نشانگان آسیب‌های مغزی آشکار می‌شوند، ممکن است برای وارونه سازی روند بازسازی سلول‌های عصبی خیلی دیر شده باشد. پزشکان هنوز فاقد رویکرد مشخصی هستند که بتوانند از طریق آن نشانه‌های تغییرات پیشرونده‌ را قبل از بروز نشانگان ارزیابی کرده و بیماران در معرض خطر ابتلا به دمانس را به موقع شناسایی نمایند.

محققان افرادی را در بین سنین 40 تا 65 سالگی به کار گرفتند که با رضایت‌نامه‌ی کتبی و با امکان انجام اسکن MRI اختصاصی 3 Tesla موافقت کرده بودند. این کار بر روی بیمارانی که فاقد علائم آسیب ساختاری و بدون تشخیص نشانگان دمانسی بودند، انجام شد. برای تعیین وضعیت پرفشاری خون و آسیب‌های مربوط به آن، همه‌ی بیماران تحت معاینات بالینی قرار گرفتند. علاوه بر این، برای شناسایی آسیب‌های ریزساختاری، اسکن MRI نیز در مورد آنان اعمال شد.

یک مطالعه‌ی MRI نشان می‌دهد که تصویربرداری عصبی می‌تواند علائم اولیه‌ی آسیب‌های عصبی را در افراد با فشارخون بالا قبل از ظهور نشانگان دمانس تشخیص دهد.

برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره‌ی مشخصات عصبی_شناختی بیماران یک سری آزمایشات ویژه نیز تجویز شد. در این مطالعه، محققان به دنبال یافتن هر گونه نشانه‌ی خاصی از تغییرات مغزی در ریزساختار ماده‌ی سفید بیماران مبتلا به فشار خون بالا بودند، که احتمالاً با بروز اختلال در عملکرد شناختی آنان مرتبط باشد. نتایج حاکی از آن بود که بیماران مبتلا به فشار خون بالا، تغییرات معنی‌داری را مخصوصاً در سه مسیر_فیبر ماده‌ی سفید (white matter fiber-tracts) نشان دادند. همچنین بیماران مبتلا به فشارخون در حوزه‌های شناختی مربوط به مناطقی از مغز که از طریق این فیبرها به هم متصل می‌شوند،کاهش قابل توجهی در عملکرد اجرایی، سرعت پردازش، حافظه و وظایف یادگیری مرتبط با آن را نشان دادند.

به طور کلی، ردیابی فیبرهای ماده‌ی سفید در MRI، نشانه‌هایی از امکان ابتلا به آسیب‌های مغزی را در بیماران مبتلا به فشار خون بالا نشان داد که در غیر این صورت، توسط تصویربرداری عصبی مرسوم قابل تشخیص نبودند. بنابراین، درصورتی که این تغییرات قبل از بروز نشانگان در بیماران بالقوه قابل تشخیص باشند، می‌توانند به منظور جلوگیری از بدتر شدن عملکرد مغز با داروهای مناسب مورد هدف قرار گیرند. همچنین این یافته‌ها می‌توانند به طور گسترده‌ای در سایر انواع بیماری‌های عصبی_عضلانی نیز، که در آن مداخلات زودهنگام می‌تواند منافع درمانی مفیدی به دنبال داشته باشد، اعمال گردند.

جوزپه لمبو، از پژوهشگران این مطالعه می‌گوید: “مشکل این است که تغییرات عصبی مربوط به فشار خون بالا معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که نواقص شناختی آشکار شده‌اند، یا هنگامی که تصویربرداری رزونانس مغناطیسی سنتی علائم واضح آسیب مغزی را نشان داده‌اند. غالباً در هر دو مورد، متوقف کردن روند پاتولوژیک خیلی دیر شده است.”

لورنزو کارنوئال، مهندس فناوری اطلاعات و نویسنده‌ی ارشد این مطالعه، می‌گوید: “ما توانستیم ببینیم که در افراد مبتلا به فشار خون بالا، احتمال انحلال الیاف ماده‌ی سفید وجود دارد که به طور معمول مناطق مغزی درگیر در توجه، احساسات و حافظه را به هم وصل می‌کنند. جنبه‌ی مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که تمام بیماران تحت مطالعات بالینی علائم دمانسی را نشان ندادند و حتی بیشتر آنان در تصویربرداری عروقی متعارف، هیچ نشانه‌ای از آسیب مغزی نشان ندادند. البته، هرچند این موضوع مستلزم مطالعات بیشتری در آینده است، اما ما فکر می‌کنیم که استفاده از تراکتوگرافی (tractography) منجر به شناسایی زودهنگام افراد مستعد ابتلا به دمانسی می‌شود، که امکان مداخلات درمانی به موقع را فراهم می‌سازد.”

برای کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.