آیا شما همان چیزی را میبویید که دوستتان حس میکند؟
تاریخ انتشار: آوریل 30, 2019
خلاصه: تغییرات کوچکی در یک ژن گیرنده بویایی میتواند بر نحوه ادراک شخص از یک بوی خاص تأثیر بگذارد.
در حالی که حتی دانشمندان بینایی همچنان درباره این که چرا مردم لباسها را متفاوت میبینند، اختلاف نظر دارند، یک مطالعه جدید در مرکز مونل و مؤسسات مشارکتی، به تفاوتهای فردی گسترده ما در درک حس بویایی پرداخته است. محققان ضمن نشان دادن اینکه تغییرات کوچکی در یک ژن گیرنده بویایی میتواند بر میزان دلپذیریِ یک بوی خاص در یک فرد تاثیر بگذارد، به یافتههای مفیدی دست یافتهاند که نشان میدهد چگونه گیرندههای بویایی در بینی اطلاعات مربوط به خواص بو را حتی قبل از رسیدن آن اطلاعات به مغز رمزگذاری میکنند؟
کیسی تریمر میگوید: «ما میتوانیم با استفاده از واریانسهای طبیعی در خانواده گیرندههای بویایی به بصیرتهای ارزشمندی در مورد نحوه عملکرد سیستم بویایی و اینکه چگونه تفاوت در این سیستم ممکن است بر انتخاب غذا، بهداشت تغذیه و رفاه عمومی تاثیر بگذارد، دست یابیم».
انسانها حدود 400 نوع مختلف از پروتئینهای حسی تخصصیشده به عنوان گیرندههای بویایی در بینی خود دارند. یک مولکول مربوط به بو میتواند چندین گیرنده مختلف بویایی را فعال کند، در حالی که هر گیرنده فرضی میتواند توسط چندین مولکول مختلف بو فعال شود. در طی فرایندی که هنوز شناخته نشده است، سیستم بویایی به نحوی این الگوهای فعالسازی گیرنده را تفسیر میکند که باعث میشود حضور، کیفیت و شدت میلیونها، شاید حتی تریلیونها بوی مختلف را تشخیص دهد. جانول ماندلن، نورولوژیست بویایی میگوید: «ما هنوز در مورد اینکه چگونه گیرندههای بویایی اطلاعات را از یک مولکول بو تبدیل به درک کیفیت، شدت و لذت بردن از بو میکنند، اطلاعات اندکی داریم. با بررسی این که چگونه تنوع در ژن گیرندههای بویایی سبب تغییر در ادراک بو میشوند، میتوانیم شروع به درک عملکرد هر یک از گیرندهها نماییم. این به نوبه خود کمک خواهد کرد که یاد بگیریم چگونه گیرندهها با هم کار میکنند و در نتیجه به نحوه کدگذاری بویایی در مغز پی ببریم».
تفاوتهای کوچک در ژن گیرنده بویایی که در انسانها بسیار رایج است، میتواند بر عملکرد هر گیرندهای تاثیر بگذارد. این تفاوتهای ژنتیکی به این معنی است که وقتی دو نفر یک مولکول را میبویند، یکی ممکن است بوی گل را تشخیص دهد در حالی که دیگری هیچ بویی را حس نکند.
در مطالعه حاضر، منتشر شده در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم، محققان این پدیده را در مقیاس وسیع مورد بررسی قرار دادند و از 332 نفر خواستند تا شدت و لذت درک شده را در تقریبا 70 بوی مختلف ارزیابی کنند. بسیاری از بوهای مورد استفاده، اجزای رایج عطر و طعم مواد غذایی هستند، از این رو در این مطالعه ارتباط پدیدههای دنیای واقعی به خوبی منعکس شده است. همچنین دانشمندان نمونههای DNA را از افراد دریافت کردند و از تکنولوژی توالی با توان بالا برای شناسایی تفاوت DNA در بیش از 400 ژن گیرنده بویایی هر نفر استفاده نمودند. در نهایت، آنها با استفاده از مدلهای پیچیده ریاضی، تفاوت هر ژن در ادراک بویایی را مورد بررسی قرار دادند.
تریمر میگوید: «ما برای شناسایی افرادی که دارای یک فرم شکسته(غیرکاربردیتر) از یک گیرنده هستند از ژنهایشان استفاده کردیم و ادراک آنان را (از بو) با آن دسته از افرادی که دارای نسخه کاربردیتری از این گیرنده بودند، مقایسه کردیم. آیا بو کمی شدیدتر حس میشود؟ آیا لذتبخشتر است؟ یا هردو ؟»
نتایج شگفتانگیز بود: اغلب تغییر در تنها یک گیرنده برای تأثیر بر بویایی فرد کافی بود.
ماینلند میگوید: «از آنجا که اکثر بوها چندین گیرنده را فعال میکنند، بسیاری از دانشمندان فکر میکردند که از دست دادن یک گیرنده در نحوه درک ما از بو تغیری ایجاد نمیکند. در عوض، کار ما نشان میدهد که اینطور نیست و تغییر یک گیرنده تنها میتواند تفاوت زیادی در نحوه درک ما از بو ایجاد نماید». همچنین یافتهها نشان میدهند که عملکرد یک گیرنده اغلب با تغییر در قدرت درک بو مرتبط بود. به عنوان مثال، افراد با یک نسخه کمتر عملکردی از گیرنده بویایی شناختهشده به عنوان OR11A1، مولکول بوی 2-اتیلفنکول را کمتر از افرادی که دارای نسخه عملکردیتری از این گیرنده بودند، درک میکردند.
تریمر میگوید: «بوی مربوط به 2-ethylfenchol تا حدودی سبب میشود که سبزیجات ریشهای مانند چغندر عطر و طعمی مانند خاک داشته باشند، بنابراین تفاوت در گیرنده OR11A1 ممکن است توضیح دهد که چرا برخی افراد چغندر را به عنوان خوراکی که دارای طعمی مانند خاک است، توصیف میکنند».
در فرایندی که هنوز شناخته نشده است، سیستم بویایی به نحوی این الگوهای فعالسازی گیرنده را تفسیر میکند که حضور، کیفیت و شدت میلیونها و شاید حتی تریلیونها بوی مختلف را تشخیص میدهد. محققان با استفاده از مدلهای پیچیدهتر ریاضی به دنبال گسترش درک خود از سیستم بویایی برای بررسی نقش گیرندههای متعدد در درک انواع بوهای مختلف هستند.
منبع: Monell Chemical Senses Center
به منظور کسب اطلاعات بیشر، اینجا را کلیک کنید.