آیا ما واقعا اراده آزاد داریم؟
در سال ۱۹۸۰، بنجامین لیبت می‌خواست بداند آیا ذهن ما قبل از آنکه آگاه شویم برای یک حرکت آماده می‌شود یا خیر. او یک آزمایش برای نظارت بر فعالیت مغز ترتیب داد و دریافت که مغز ما ۵۰۰ میلی‌ثانیه قبل از آنکه ما از تصمیم به حرکت آگاه شویم، فعال می‌شود. این موضوع درباره اراده آزاد چه می‌گوید؟
داستان اراده آزاد
در دهه ۱۹۸۰، عصب‌شناس بنجامین لیبت مطالعه‌ای انجام داد که اساس آنچه درباره اراده آزاد می‌دانیم را به لرزه درآورد.
لیبت می‌خواست بداند آیا ذهن ما قبل از آنکه به صورت آگاهانه از آن مطلع شویم برای یک حرکت آماده می‌شود یا خیر — بنابراین او و تیمش یک آزمایش را ترتیب دادند.
فعالیت مغزی قبل از تصمیم‌گیری
شرکت‌کنندگان در این مطالعه خواسته شد تا هر زمان که تمایل داشتند، مچ دست خود را خم کنند. در حین انجام این کار، لیبت از طریق الکترودهایی که روی سرشان قرار داده بود، فعالیت مغزی آن‌ها [EEG] را نظارت می‌کرد و فعالیتی را قبل از آنکه افراد تصمیم به حرکت دست‌هایشان بگیرند، یافت. به عبارت دیگر، مغز فرآیند را پیش از آنکه شخص تصمیم به انجام آن بگیرد، آغاز کرده بود.
پیامدهای اراده آزاد
وقتی نموداری از اندازه‌گیری زمان و فعالیت مغزی، معروف به پتانسیل آمادگی، ترسیم می‌کنیم، حرکت در زمان ۰ شروع شد، شرکت‌کنندگان گزارش دادند که ۱۵۰ میلی‌ثانیه زودتر از تصمیم خود آگاه بودند، اما مغز در واقع ۵۰۰ میلی‌ثانیه قبل از حرکت شروع به عمل کرده بود.
زمان زیادی نگذشت که روان‌شناسان و فیلسوفان از سراسر جهان درباره تحقیقات لیبت بحث کردند و پرسیدند: اگر مغز ما یک تصمیم را قبل از آنکه ما به صورت آگاهانه از آن مطلع شویم، آغاز کند، پس تصمیمات ما واقعاً چقدر “آزاد” هستند؟ و از آن زمان، تیم‌های علمی سعی کرده‌اند یافته‌های لیبت را با نتایج متفاوت تکرار کنند.
تفسیر لیبت
خود لیبت آزمایش خود را به عنوان شواهدی مبنی بر اینکه تصمیمات ما از پیش تعیین شده‌اند تفسیر نکرد. او گفت: “تمایل به فشار دادن یک دکمه ممکن است برای ۵۰۰ میلی‌ثانیه در حال شکل‌گیری باشد، اما ذهن آگاه حق وتوی هر عملی را در آخرین لحظه حفظ می‌کند.”
شما چه فکر می‌کنید؟
نظر شما چیست؟ و اگر مغز ما پیش از آنکه به صورت آگاهانه از آن مطلع شویم، فرآیند تصمیم‌گیری را آغاز کرده باشد، تا چه حد واقعاً در کنترل هستیم؟ و اگر نیستیم، این چگونه بر درک ما از مسئولیت شخصی برای اعمالمان تأثیر می‌گذارد؟
